Thị trường khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu trong năm 2018 đã chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ, đầy biến động, và để lại nhiều bài học chiến lược đáng giá cho toàn ngành. Dưới đây là 15 góc nhìn chiến lược đúc kết từ McKinsey, tổng hợp những xu hướng chính đã định hình thị trường LNG năm 2018 – những điều vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến hiện tại và tương lai của lĩnh vực năng lượng toàn cầu.
Nội dung chính trong bài viết
1. LNG tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ
Năm 2018, thị trường LNG đạt mức tăng trưởng kỷ lục gần 30 triệu tấn, tương đương khoảng 10% so với năm trước. Đây là tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ năm 2010, chủ yếu nhờ vào sự mở rộng nhu cầu ở Trung Quốc, Hàn Quốc và các nước Đông Nam Á.
2. Trung Quốc trở thành động lực chính của nhu cầu
Trung Quốc đã vượt qua Hàn Quốc để trở thành nước nhập khẩu LNG lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Nhật Bản. Chính sách chuyển đổi từ than sang khí sạch nhằm cải thiện chất lượng không khí đã thúc đẩy nhập khẩu LNG tăng hơn 15 triệu tấn.
3. Hoa Kỳ tăng tốc xuất khẩu LNG
Mỹ tiếp tục gia tăng công suất xuất khẩu, đóng vai trò là một trong những quốc gia dẫn đầu cung cấp LNG. Các cơ sở như Sabine Pass và Cove Point đã góp phần vào hơn 80% mức tăng trưởng nguồn cung toàn cầu năm 2018.
4. Cạnh tranh giá bán giữa các nhà cung cấp ngày càng khốc liệt
Nguồn cung dư thừa cùng với sự linh hoạt trong các hợp đồng dẫn đến áp lực cạnh tranh mạnh về giá cả. Điều này buộc các nhà xuất khẩu phải sáng tạo hơn trong thiết kế hợp đồng và cách tiếp cận thị trường.
5. Sự linh hoạt trong hợp đồng ngày càng tăng
Sự xuất hiện của các giao dịch ngắn hạn và hợp đồng spot đã thay đổi cách thị trường vận hành. Khoảng 30% giao dịch LNG trong năm 2018 được thực hiện theo hình thức spot hoặc hợp đồng ngắn hạn, tăng gần gấp đôi so với năm 2015.
6. Cơ sở hạ tầng tiếp nhận LNG được mở rộng toàn cầu
Nhiều quốc gia mới như Bangladesh, Panama và Malta lần đầu tiên tiếp nhận LNG, thể hiện sự mở rộng toàn cầu của thị trường. Điều này cũng mở ra tiềm năng cho các giải pháp FSRU (Floating Storage Regasification Units).
7. Các quyết định đầu tư cuối cùng (FID) đã quay trở lại
Năm 2018 đánh dấu sự phục hồi đáng kể của các dự án LNG lớn với các quyết định FID như LNG Canada và các giai đoạn tiếp theo của dự án Corpus Christi. Các nhà đầu tư bắt đầu nhìn thấy tiềm năng hồi phục lợi nhuận dài hạn.
8. Chi phí phát triển dự án được kiểm soát tốt hơn
Sau giai đoạn đội vốn trước đây, các dự án LNG mới đã cho thấy khả năng kiểm soát chi phí tốt hơn, đặc biệt ở Mỹ và Đông Phi, nhờ vào công nghệ modul hóa và quản lý hiệu quả.
9. Thị trường tài chính đang quay lại với LNG
Các định chế tài chính, từ ngân hàng đến các quỹ đầu tư, đã thể hiện sự quan tâm trở lại đối với LNG, đặc biệt là các mô hình tài chính linh hoạt, hỗ trợ các nhà phát triển dự án độc lập.
10. Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong cạnh tranh
Cải tiến công nghệ từ kho hóa lỏng nổi (FLNG), FSRU, đến công nghệ tái khí hóa nhanh đã giảm chi phí và rút ngắn thời gian triển khai. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các quốc gia mới nổi và các thị trường nhỏ lẻ.
11. Các mô hình kinh doanh mới xuất hiện
Các công ty LNG không chỉ đơn thuần là nhà cung cấp mà còn trở thành các nhà kinh doanh năng lượng toàn cầu – sử dụng công cụ tài chính, dữ liệu và logistics để tối ưu hóa chuỗi giá trị.
12. Các công ty dầu khí truyền thống tái định hình vai trò
Các tập đoàn như Shell, BP, Total, ExxonMobil đang mở rộng mạnh mẽ trong LNG và định hình lại cấu trúc danh mục đầu tư, chuyển dịch từ tài sản truyền thống sang danh mục carbon thấp hơn, bền vững hơn.
13. LNG trở thành một phần quan trọng trong chuyển dịch năng lượng
Vai trò của LNG không chỉ là nhiên liệu chuyển tiếp (bridge fuel) mà còn là nhân tố giúp giảm lượng phát thải CO₂ nhanh chóng, góp phần quan trọng vào cam kết Paris và xu hướng giảm phát thải toàn cầu.
14. Thị trường trở nên nhạy cảm với yếu tố địa chính trị
Các căng thẳng thương mại như Mỹ – Trung, hay vấn đề cung ứng từ Nga và Trung Đông đều ảnh hưởng mạnh đến dòng chảy LNG. Việc đa dạng hóa nguồn cung và phát triển thị trường mới trở thành ưu tiên hàng đầu.
15. Tương lai LNG gắn với số hóa và AI
Tự động hóa, phân tích dữ liệu lớn và AI đã bắt đầu được ứng dụng vào quản lý vận hành, phân tích thị trường, và dự báo cung – cầu. Các nhà cung cấp đang tăng tốc đầu tư vào chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng.
Kết luận
Năm 2018 là một bước ngoặt chiến lược của thị trường LNG toàn cầu. Với tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ, mô hình kinh doanh thay đổi, và công nghệ tiến bộ, ngành công nghiệp LNG đang bước vào một kỷ nguyên mới – năng động hơn, mở rộng hơn, và gắn bó hơn với quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu.
Liên hệ với thị trường Việt Nam và vai trò của các nhà cung cấp hạ tầng gas
Tại Việt Nam, mặc dù LNG chưa được phát triển phổ biến như các quốc gia lớn, nhưng việc nâng cao nhận thức về năng lượng sạch và cam kết giảm phát thải đang mở ra cơ hội mới cho các nhà cung cấp, đặc biệt trong lĩnh vực hạ tầng gas, thiết bị, và dịch vụ kỹ thuật liên quan. Các doanh nghiệp như An Mỹ – dichvugas.com đang đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp giải pháp lắp đặt hệ thống gas công nghiệp và LPG an toàn, chuyên nghiệp – một yếu tố nền tảng giúp Việt Nam sẵn sàng tiếp cận những nguồn năng lượng mới như LNG trong tương lai.
Tham khảo: